10 درس ضروری از صائب تبریزی برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک
زمانی تصور میکردند که داشتن شخصیت کاریزماتیک و جذاب، ارثی است و یک کودک از همان زمانی که به دنیا میآید، کاریزماتیک است. این صحبت، انکارناپذیر است و برخی افراد حقیقتاً از زمان کودکی، کاریزمای خاصی درون خود دارند و تأثیر عجیبی بر اطرافیان خود و مردم میگذارند.
در گذشته بسیاری از افراد دوست داشتند کاریزماتیک باشند، ولی با نوعی ناامیدی روبرو بودند؛ چون تصور میکردند که نمیتوان شیوه کاریزماتیک بودن را آموخت. خوشبختانه مطالعات نشان میدهد که داشتن چنین شخصیتی، فقط به ارث و میراث و تولد، مربوط نیست؛ بلکه یک مهارت است و میتوان آن را یاد گرفت.
یکی از شاعران پارسیگو که مورد توجه بسیاری از علاقهمندان به شعر و ادب پارسی قرار گرفته و اشعار دلانگیزی در عرصه توسعه فردی، عزت و خودسازی دارد، صائب تبریزی است. صائب بزرگ، اشعاری دارد که در آنها، راه و روش تبدیل شدن به یک شخصیت کاریزماتیک را به ما آموزش میدهد و با بهکارگیری آموزههای ساده او میتوانیم تأثیر مثبت و خوبی روی دیگران بگذاریم. او بین سالهای 1592 تا 1676 میلادی میزیست و همدوره حکومت صفویان بود؛ ولی به دلیل خوشفکر بودن، در آن دوران توانست رازهای عمیق شخصیتسازی و خودسازی را درک کند.
در این مقاله میخواهیم 10 مورد از آموزههای صائب تبریزی برای تبدیل شدن به یک شخصیت کاریزماتیک را در کنار هم مرور و بررسی کنیم. در صورت تمایل به یادگیری این آموزهها، کافی است دقایقی از عمر گرانبهای خود را صرف مطالعه مطلب پیش رو کنید.
☑️ آموزه اول برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
گفتار و کردارت که یکی باشد، به شخصیتی کاریزماتیک تبدیل میشوی!
یکی از نکاتی که کاریزمای ما را بهشدت کاهش میدهد، همساز نبودن گفتار و کردارمان است. بعضی افراد در هنگام صحبت کردن، واقعاً کلمات زیبایی بر زبان میآورند؛ ولی وقتی صحبت از عمل و کردار به میان میآید، کاری از پیش نمیبرند و همین باعث میشود که از نفوذشان نزد دیگران کاسته شود و تأثیری روی دیگران نداشته باشند. صائب تبریزی، بیتی در این زمینه دارد که حقیقتاً تأملبرانگیز است:
«زان خلق دلیرند به گفتار که از جهل
گفتار خود از جمله کردار ندانند»
صائب تبریزی در این شعر میخواهد اهمیت عمل کردن به گفتار را نشان دهد. او در این بیت میگوید:
«اگر میبینی که مردم خیلی راحت، حرف میزنند و وعدههای سر خرمن به یکدیگر میدهند، به خاطر این است که
اعتقادی به عمل کردن به حرفهای خود ندارند و اساساً ارتباطی بین گفتار و کردار قائل نیستند.»
وقتی انسان به حرفهایی که میزند، عمل نمیکند، دارد با زبان بیزبانی به دیگران اعلام میکند که به حرفهایش اعتباری نیست و همین ماجرا از جذابیت و قدرت شخصیت فرد میکاهد.
☑️ آموزه دوم برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
داشتن چهره بشاش و پرانرژی؛ روشی ارزنده برای افزایش کاریزما
بسیاری از افراد تصور میکنند که برای کاریزماتیک بودن، باید خیلی جدی باشند، ابروها رو در هر بکشند و اجازه ندهند که کسی خندهشان را ببیند. این در حالی است که مطالعات نشان میدهد که آدمهای گشادهرو و بشاش، تأثیرگذاری بیشتری روی دیگران دارند و میتوانند قلب آدمها را خیلی راحتتر تصاحب کنند. صائب تبریزی در یکی از اشعارش میگوید:
«چون وا نمیکنی گرهی، خود گره مشو
ابروگشاده باش چو دستت گشاده نیست»
صائب تبریزی در این بیت به ما توصیه میکند که برای کاریزماتیک بودن، نیازی نیست که صرفاً ثروتمند باشیم و از دارایی خود به دیگران ببخشیم؛ بلکه با اخلاق خوب و روی گشاده هم میتوانیم تأثیر دلخواهمان را روی دیگران داشته باشیم. خوشخلق بودن بهقدری اهمیت دارد که خداوند در قرآن، به پیغامبر خود میگوید:
«اگر تندخو و سختدل بودی، از گرد تو پراكنده مىشدند.»
در واقع یکی از ویژگیهای پیامبران که همگی انسانهایی کاریزماتیک بودند، «حسن خلق» آنهاست.
پس اگر شما هم میخواهید به شخصیتی جذاب و پرنفوذ تبدیل شوید،
باید روی اخلاق خود کار کنید و چهرهای خوشخلق و مهربان از خودتان به نمایش بگذارید.
☑️ آموزه سوم برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
عدم وابستگی؛ بهترین راهکار برای تبدیل شدن به شخصیت کاریزماتیک
یکی از مهمترین درسهایی که صائب تبریزی برای تبدیل شدن به یک شخصیت کاریزماتیک به ما میآموزد، «رهایی، استقلال و عدم وابستگی» است.
وابسته بودن، انسان را در موضع ضعف قرار میدهد و انسانها، ضعف را دوست ندارند و شیفته قدرت هستند؛ به همین دلیل است که انسانهای قدرتمند، کاریزمای خاصی در وجود خود دارند. صائب تبریزی در یکی از اشعار خود، بیتی الماسگونه دارد:
«سرو آزادیم، ما را حاجت پیوند نیست
هر که از ما بگذرد چون آب، ممنونیم ما»
او در این بیت، خودش را به سرو تشبیه میکند که با هیچ درخت دیگری پیوند نمیخورد و از همه چیز و همه کس، رها و آزاد است. سرو در ادبیات پارسی، نماد آزادگی، وارستگی و عدم وابستگی است و به همین دلیل، شاعران، برای این درخت، احترام و جایگاه خاصی قائل هستند و اصولاً، سرو یکی از نمادهای کاریزماتیک در ادبیات به حساب میآید.
صائب تبریزی در این بیت به ما آموزش میدهد که وابستگی به انسانها یا اشیاء، سرآغاز کاهش کاریزمای نهفته در وجود انسان است.
و بکوشد که با چنگ و دندان از استقلال خودش محافظت کند.
انسانهایی که بیش از حد به دیگران وابسته هستند، دیر یا زود، از چشم میافتند و احترام و جایگاه خود را از دست میدهند. حتا ممکن است برخی صفات و القاب نامناسبی به آنها بدهند. با این تفاصیل، بهترین راه برای حفظ شأن و شخصیت این است که روی پای خودمان بایستیم و برای دستیابی به آرزوها و خواستهها، روی توانایی و تلاش خودمان حساب باز کنیم.
☑️ آموزه چهارم برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
بلندنظری و داشتن آرزوهای بزرگ؛ راهی برای کاریزماتیک شدن
یکی دیگر از خصوصیات شایسته و ارزندهای که شخصیت انسان را جذاب و کاریزماتیک میکند، بلندنظری و داشتن آرزوهای بزرگ است. گاهی مواقع انسانها از نظر مالی در جایگاه مناسبی نیستند؛ ولی تلاششان را میکند که وضعیت مالی خود را بهبود ببخشند و از نظر شخصیتی، معنوی و مادی، به انسان برجستهتری تبدیل شوند. این دسته از افراد، از نظر صائب تبریزی، بسیار تحسینبرانگیز و شایان تقدیر هستند. او در یکی از اشعار خود در مورد افراد بلندهمت و بلندنظر میگوید:
«صائب در آن سری که بود همت بلند
گر می شود به خاک برابر، فتاده نیست»
منظور صائب این است که افراد بلندهمت، حتا اگر شکست بخورند، باز هم گرامی و تحسینبرانگیز هستند؛ چون به شکست خود رضایت نمیدهند و تمام تلاششان را برای برخاستن و موفق شدن میکنند. داشتن آرزوهای بزرگ، باعث میشود که آدم با تمام توان خودش وارد میدان شود و تلاش و کوشش کند و به آرزوها و اهداف کوچک و پیشپافتاده قناعت نکند.
انسانهایی که آرزوها و اهداف کوچک دارند، غالباً کاریزمای چندانی ندارند؛
چون از قدرت و توان درونی خود بیخبرند و نمیدانند که چه دستاوردها و اهدافی را میتوانند شکار کنند.
☑️ آموزه پنجم برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
کمک به همنوعان؛ یکی از مهمترین روشهای دستیابی به کاریزما
یکی از مهمترین روشها برای دستیابی به شخصیت کاریزماتیک، کمک کردن به دیگران و دستگیری از آنهاست. صائب تبریزی در یکی از اشعار خود، نکته مهمی را یادآوری میکند:
«تا شوی چشم و چراغ این جهان چون آفتاب
پوششِ هر تنگدست و فرشِ هر ویرانه باش»
او در این بیت میخواهد اهمیت بخشش و کمک کردن به دیگران را به ما یادآوری کند؛ از این رو میگوید:
«اگر میخواهی چشم و چراغ این جهان باشی، به تنگدستان کمک کن.»
انسانی که دهش دارد و از دارایی خود به دیگران میبخشد، کائنات را با خودش یار و مهربان میکند. از طرفی چنین انسانی، نزد دیگران جذاب و کاریزماتیک به نظر میرسد و افراد، بیشتر برای او ارزش و احترام قائل میشوند.
☑️ آموزه ششم برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
سکوت و کمحرفی؛ یکی از مهمترین تکنیکها برای کاریزماتیک شدن
صائب تبریزی در یکی از اشعار خود، بهخوبی در مورد اهمیت سکوت و کمحرفی صحبت میکند و سکوت را یکی از بهترین تکنیکها برای رسیدن به آرامش در این جهان قلمداد میکند.
«چشم و گوش و لب ببند، از شور و شر آسوده باش
خویش را گردآوری کن از سپر آسوده باش
از کمان توست هر تیری که در دل می خلد
راست شو، از تیر طعن کجنظر آسوده باش
هر چه صورت میپذیرد سایه کردار توست
لب بگز از حرف تلخ، از نیشتر آسوده باش»
صائب تبریزی در این سه بیت، به کارما هم اشاره دارد و به ما میگوید که برای رسیدن به آرامش و کاریزما، باید خودمان را به شخصیتی نیکوتر تبدیل کنیم و بسیار مراقب رفتار و گفتارمان باشیم؛ چون هر اتفاقی که برای ما میافتد، سایه کردار یا نتیجه اقدامات خودمان است.
انسان زیادهگو، ارزش و احترام خودش را از دست میدهد و نمیتواند کاریزماتیک باشد. در عوض انسان سنجیدهگو، کمحرف و گزیدهگو، نزد دیگران، عاقل و پرمایه جلوه میکند و افراد مختلف به سخنان این دسته از انسانها، گوش میکنند و برای سخنانشان، ارزش قائل میشوند. او در یکی دیگر از اشعار خود، بیتی دارد که بسیار جذاب و بهیادماندنی است:
«خنده رسوا می نماید پسته بی مغز را
چون نداری مایه، از لاف سخن آزاده باش»
☑️ آموزه هفتم برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
تلاش برای کاریزماتیک نبودن؛ شاهراه کاریزماتیک شدن!
یکی از مهمترین و اصلیترین راههای کاریزماتیک شدن که در کتابها و مقالات بسیاری بیان شده، «تلاش نکردن برای کاریزماتیک و جذاب بودن» است. انسانی که دلش میخواهد کاریزماتیک به نظر برسد، خودش را در ضعیف و نیازمند توجه دیگران جلوه میدهد. از طرفی وقتی انسان خودش را نیازمند مهر و نگاه دیگران جلوه میدهد، قطعاً نمیتواند به طور کامل مراقب رفتار و گفتارش باشد و در دام اشتباهات بسیار گرفتار میشود. صائب تبریزی در یکی از اشعارش، بهزیبایی در مورد این نکته صحبت میکند:
«ای که داری چون هدف، ذوق لباس سرخ و زود
تیرباران نگاه خلق را آماده باش»
در این بیت، صائب به مخاطب خود میگوید که اگر دوست داری مثل مرکز دارت (هدف)، توجه دیگران را جلب کنی و مرکز مهر و محبت باشی، بدان که تیرباران خواهی شد و این توجه دیگران، آسیبهایی را برای تو به همراه خواهد داشت.
با این تفاصیل، بهترین کار برای کاریزماتیک شدن این است که اصلاً دنبال جذاب بودن نباشیم و خیلی ساده و عادی رفتار کنیم. صائب در یکی از اشعار خودش، بیت مهمی دارد که راه داشتن کاریزما را بهسادگی به ما نشان میدهد:
«چند در نیرنگ سازی روزگارت بگذرد؟
شبنم بیرنگ شو، با خار و گل همرنگ باش»
در واقع در این بیت، صائب تبریزی از ما میخواهد که خیلی ساده و عادی زندگی کنیم و با نیرنگ و فریب در پی جلب توجه و مهر دیگران نباشیم.
☑️ آموزه هشتم برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
با ظاهرسازی نمیتوان جذاب شد؛ باید واقعاً چیزی در چنته داشته باشیم
گاهی مواقع افراد میخواهند با ظاهرسازی، تجملات و فریب، جذاب و کاریزماتیک به نظر برسند؛ ولی با این چیزها نمیتوان کاریزما را افزایش داد. انسانی میتواند کاریزماتیک باشد که ذهنش پرمایه باشد. صائب تبریزی بیتی دارد که بهخوبی به بیفایده بودن ظاهرسازی اشاره میکند:
«من از بیقدری خار سر دیوار دانستم
كه ناكس كس نمیگردد از این بالانشینیها»
در این بیت، صائب تصویرسازی جذابی انجام میدهد. او میگوید: «شاید بالای دیوار خارهای زیادی بشکفد؛ ولی دلیل نمیشود که این خارها فایدهای به همراه داشته باشد و باعث شود که خار، برتر از گل باشد.» شاید گل، پایینتر از خار قرار بگیرد؛ ولی باز هم مقام و شأن خودش را دارد. او بیت دیگری هم در این زمینه دارد که بسیاری از ما، آن را شنیدهایم:
«دود اگر بالا نشیند، کسر شأن شعله نیست
جای چشم ابرو نگیرد، گرچه او بالاتر است»
در این بیت هم میبینیم که جایگاه شعله و دود با هم مقایسه شده است. صائب میگوید: «شاید دود بالاتر از شعله قرار بگیرد؛ ولی دلیل نمیشود که ارزش دود، بیشتر از شعله باشد. دود از شعله سرچشمه میگیرد. اگر شعلهای در کار نباشد، دودی هم وجود نخواهد داشت.» بنابراین دود با بالاتر نشستن و ظاهرسازی، نمیتواند خودش را برتر از شعله نشان دهد.
صائب، این مسئله را با جایگاه چشم و ابرو هم بیان میکند. او میگوید: «درست است که ابرو، بالاتر از چشم قرار گرفته است؛ ولی این چشم است که به انسان، بینایی میبخشد و نقش اساسی و مهمی را در بدن و زندگی ایفا میکند.
با این دو مثال، به طور کامل میتوان فهمید که با ظاهرسازی و خودنمایی و تعریف بیهوده از خود، نمیشود نزد دیگران کاریزماتیک و جذاب به نظر رسید.
و همین او را برای دیگران، جذاب و منحصر به فرد میکند.
☑️ آموزه نهم برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
پرانرژی بودن و تلاش برای رسیدن به شادی واقعی؛ عنصر جذابساز آدم
انسانی که همواره برای دستیابی به شادی حقیقی تلاش میکند و خودش را شاد و پرانرژی جلوه میدهد، بهتدریج به شخصیتی کاریزماتیک و خوشانرژی برای دیگران تبدیل میشود. معمولاً مردم به چنین انسانهایی، «انرژی مثبت» میگویند. صائب تبریزی در یکی از اشعار خود میگوید:
« بیمحبت مگذران عمرِ عزیزِ خویش را
در بهاران عندلیب و در خزان پروانه باش»
صائب در این بیت میگوید که در پی شادی واقعی باش و عمر خود را با بیشور و محبت و شادی مگذران. افرادی که برای رسیدن به حال خوب و شادی تلاش میکنند و روشهایی برای رسیدن به شادی دارند، معمولاً برای دیگران جذابترند و کاریزمای خاصی دارند.
در صورتی که شما هم خواهان دستیابی به کاریزما هستید،
بهتر است علایق خود را شناسایی کنید و بخشی از زمان روزانه خود را صرف این علایق کنید.
این کار به شما شور و انرژی میبخشد و کاریزمای وجودتان را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد.
☑️ آموزه دهم برای تبدیل شدن به شخصیتی کاریزماتیک:
تنهایی و خلوتگزینی؛ روشی که کاریزما را به بهترین شکل افزایش میدهد
صائب تبریزی، بودن مداوم و بیوقفه در جمع و در دسترس دیگران بودن را عاملی برای کاهش کاریزما میداند. او در یکی از اشعار خود، دو بیت جذاب دارد که حقیقتاً آموزنده است:
« همدمی چون ذکر حق در پرده دل حاضر است
خلوتی چون رو دهد از مردمان، تنها مباش
گوشه عزلت تو را با شمع میجوید ز خلق
بیش از این صائب در این هنگامه غوغا مباش»
صائب در بیت نخست میگوید که بهترین همدم و همنشین برای انسان آگاه و دانا، یاد خداوند است. او از مخاطب خودش میخواهد که در مواقع تنهایی و خلوت، همواره به یاد خدا باشد. صائب در بیت دوم، از ما میخواهد که بیش از حد در جمع نباشیم و هر از گاهی، به گوشه عزلت و تنهایی برویم و به پرورش شخصیت خود بپردازیم.
و در مواقع خلوت، برای خودسازی تلاش کردهاند.
کلام آخر:
برای کاریزماتیک شدن، باید روی شخصیت خودمان سرمایهگذاری کنیم!
در این مقاله کوشیدیم چند مورد از مهمترین آموزههای صائب تبریزی برای تبدیل شدن به یک شخصیت کاریزماتیک را فرابگیریم. درسهایی که در این مقاله بیان شده، بسیار ساده و قابل فهم هستند؛ ولی در صورت عمل کردن به آنها، از کارایی و اثرگذاریشان، شگفتزده خواهید شد.
در صورتی که تمایل دارید به شخصیتی کاریزماتیک و اثرگذار تبدیل شوید و شخصیتی پرنفوذ داشته باشید، باید روی شخصیت خودتان سرمایهگذاری کنید.
سرمایهگذاری انسان روی خودش، باعث میشود که حس ارزشمندی در وجود او تقویت شود و عزت نفسش افزایش یابد. انسانی که عزت نفس دارد، خودش را دوست دارد و چنین شخصی، بهتدریج محبوب دلهای دیگران هم خواهد شد.
در صورتی که تمایل دارید روی شخصیت خودتان سرمایهگذاری کنید و چند نکته جالب و جذاب در مورد عزت نفس یاد بگیرید، پیشنهاد میشود مقاله 7 درس عطار نیشابوری در مورد عزت نفس و خودسازی را مطالعه کنید
در این مقاله تکنیکهایی بیان شده که به افزایش عزت نفس شما کمک میکند و در کاریزماتیکتر شدن شخصیتتان هم اثرگذار است.
آیا تاکنون آثار صائب تبریزی را مطالعه کردهاید؟ از نظر شما، زیباترین و تأثیرگذارترین بیت صائب تبریزی که تاکنون مطالعه کردهاید، کدام بیت است؟ لطفاً نظرها، پیشنهادها و پرسشهای خود را با ما و سایر همراهان مجموعه سوخت جت در بخش دیدگاهها (زیر همین مقاله) در میان بگذارید.
واقعا مطلب غنی و تاثیرگذاری بود ممنون از شما.
با سلام و صدسلام از حسن نظر وطبع بلندشما ؛
به امید روزیکه جهان مملو از انسانهای خوش سلیقه ؛ فهمیم و خوش فکر شود.
انسانهایی که سعی بر افزودن دانش واطلاعات به همنوعانش، خود نیز دانشمند بزرگی هستند.
بسیار خرسند شدم از سایت خوب و مطالب ارزنده شما عزیزان موفقباشید. ممنون