هنر هوگه؛ گنجی مخفی و گرانبها برای دستیابی به آرامش، شادی و راحتی
در این مقاله با هنر دانمارکی آسایش آشنا میشویم. این هنر که با عنوان هنر هوگه یا هوگا شناخته میشود، راهکاری برای خلق گرما، شوق و لذت در زندگی است.
چند پیش جملهیی از سورن کیرکگور، فیلسوف پرآوازه دانمارکی خواندم که حقیقتاً برایم تکاندهنده بود و مرا به فکر واداشت:
«بزرگترین خطر، یعنی از دست دادن خود، بیسروصدا اتفاق میافتد؛ گویی آب از آب تکان نمیخورد.
هیچ فقدان دیگری در زندگی به این آهستگی رخ نمیدهد. این در حالی است که هر چیز دیگری را از دست بدهیم، مثل دست و پا، پنج دلاری، همسر و غیره، مطمئناً متوجهش میشویم.»
افسوس که در دنیای امروز، مشغلههای فراوان، «آن خود بانشاط، خلاق و آراممان» را از ما گرفته است. در چنین وضعیت بغرنج و دشواری، کسانی میتوانند با قدرت در میدان زندگی بمانند و گردنههای دشوارگذر زندگی را پشت سر بگذارند که تکنیکهایی برای حفظ تمرکز، آرامش و آسایش خود فراگرفته باشند. یکی از تکنیکهای حفظ آسایش در زندگی، هوگه (Hygge) نام دارد که به آن «هنر دانمارکی راحتی و آسایش» نیز میگویند.
در این مقاله میخواهیم به معرفی مفهوم و هنر هوگه بپردازیم و روشهای پیادهسازی این مفهوم ارزشمند در زندگی را توضیح دهیم. در صورتی که شما هم مایل به یادگیری این هنر ارزنده، آرامشبخش و لذتبخش هستید، تا انتهای این مطلب با ما همراه شوید.
چگونه شد که با هنر هوگه یا هنر دانمارکی راحتی آشنا شدم؟
یک داستان شخصی!
مدتها بود که به حس ملال رسیده بودم و زندگیام هیچ رنگ و بویی از تازگی و جذابیت نداشت. لذتهای فراوانی دور و برم داشتم که میتوانستم به کمک آنها این حس ملال را از خود برانم؛ ولی گویی دنبال تغییر و تحولی اساسی در زندگیام بودم.
روزی وقتی در دفتر کارم در شرکتی نشسته بودم و مقالهای به زبان انگلیسی برای سایتشان مینوشتم، شنیدم که دو تن از همکاران دارند در باب مهاجرت با یکدیگر گفتوشنود میکنند و از مزایای دانمارک سخن میگویند و آن را کشوری ایدهآل برای مهاجرت میدانند. در بین حرفهایی که مطرح میکنند، شنیدم: «دانمارک، بعد از فنلاند، شادترین کشور جهان به حساب میآید.»
اینجا بود ناگهان ایدهای به فکرم رسید. تصمیم گرفتم شب که به خانه رفتم، در مورد دلیل شادی مردمان این کشور تحقیق کنم و ته و توی قضیه را در بیاورم. شب پس از رسیدن به خانه و استراحَتَکی، لپ تاپ را گشودم برای تحقیق.
پس از چند دقیقه پژوهش، با مفهومی به نام هوگه یا هوگا (Hygge) آشنا شدم. وقتی بیشتر با این مفهوم آشنا شدم، دیدم گمشدهیی است که میتواند بهخوبی آدم را به آرامش برساند و از ملال و دلزدگی برهاندش.
در ادامه این مقاله، نتایج پژوهشهایی که در مورد هوگه انجام دادم را با شما در میان میگذارم.
هوگه چیست؟
هنر مهر به همنوع، زندگی در لحظه و توانایی خلق گرما و آسایش
تعریفی که پیا ادبرگ در کتاب «هوگه، راز لذت بردن از لحظات ساده زندگی» ارائه میدهد، ساده، مختصر و مفید و کاملاً گویاست:
«هنر خلق گرما، آسایش و خوشبختی از طریق ارتباط، غنیمت دانستن هر لحظه
و احاطه کردن خودتان با چیزهایی که عاشقشان هستید.»
اگر بخواهیم دقیقتر توضیح دهیم، میتوانیم بگوییم که هنر هوگه یا هوگا را نمیتوان بهآسانی به فارسی برگرداند. در واقع این کلمه اساساً قابل ترجمه به هیچ زبانی نیست؛ زیرا از فرهنگ کشور دانمارک ریشه میگیرد و مفهومی عمیق و گسترده را شامل میشود.
هوگا بخش مهمی از زندگانی مردم دانمارک است و میتوان آن را واکنشی اجتماعی به شرایط اقلیمی و جغرافیایی این کشور در نظر گرفت.
تحقیقاتی که من در مورد هنر هوگه یا هوگا انجام دادم نشان میدهد که این واژه در اوایل قرن نوزدهم میلادی در دانمارک باب شد. درست است که هوگه (Hygge) را واژهیی دانمارکی میدانند؛ ولی سرچشمه این واژه، کلمه نروژی «Hugga» است.
این واژه نروژی را میتوان «آسایش، راحتی و آرامش بخشیدن» ترجمه کرد. حتا برخی از پژوهشگران بر این باورند که واژه «Hugga» با واژه انگلیسی «Hug» یعنی «در آغوش کشیدن» ارتباط دارد.
مایک وایکینگ، نویسنده دانمارکی و بنیانگذار موسسه تحقیقات خوشبختی کپنهاگ در سال 2016 کتابی به نام «کتاب کوچکی درباره آرامش» را نوشت که در سال 1400 خورشیدی، نخستین بار در کشور ما ترجمه و روانه بازار شد. او در این کتاب، هوگا را مهارت لذت بردن از لذتهای دمدستی و ساده زندگی است؛ لذتهایی که با بودجه کاملاً محدود هم میتوان به آنها دست یافت.
چگونه مردم دانمارک و سایر کشورهای اسکاندیناوی به هنر هوگه دست یافتند؟
شبهای زمستانی مردم کشورهای اسکاندیناوری، سرد، طولانی و تمامنشدنی است. معمولاً خورشید این کشورها از ساعت چهار عصر، میل به غروب دارد و تا ساعت هشت صبح به استراحت طولانی خود ادامه میدهد.
این شرایط زمانی، بیتردید روی روحیات و خلقوخوی مردم این کشورها هم اثر میگذارد و آنها را به سوی «سردی در روابط و بیروح شدن» سوق میدهد. در چنین شرایطی انسانها باید راهکارهایی خلق کنند تا بتوانند زیبایی، گرما و لذت را در زندگی خود حفظ کنند. راهکاری که مردمان کشورهای اسکاندیناوی و خصوصاً دانمارک اختراع کردهاند، «هنر هوگه یا هوگا» است.
دانمارکیها از طریق هنر هوگا، در شبهای زمستانی سرد و طولانی، فضایی دنج، دلنشین و گرم در خانه خود به وجود میآورند، با عزیزان خود دور هم مینشینند، شمع روشن میکنند و به چای و قهوه نوشیدن، معاشرت و گفتوشنود میپردازند یا ممکن است کتابی بردارند، دور هم بخوانند و از گرمای حضور یکدیگر، لذت ببرند.
در واقع آتش در قالب شومینه یا شمع، در این فضاها نقش مهم و بنیادینی را ایفا میکند.
تجربه کردن هوگا به هیچ عنوان گرانقیمت و عجیب و غریب نیست؛ اساساً این هنر، خلق شده است تا به ما یادآوری کند که با سادهترین چیزها هم میتوان شاد بود و از زندگی لذت برد. ذات هوگا، سادگی، بیآلایشی، برابری و مثل هم بودن است.
این هنر در فرهنگ مردم دانمارک و کشورهای اسکاندیناوی، ریشه دارد. فرهنگ این کشورها، سادهزیستانه و ضد تجملگرایی است.
مردم دانمارک، ذاتاً اهل نمایش تجمل، دارایی و قدرت خود نیستند و
شاید همین عامل سبب شده است که از نظر شادی، رتبه دوم جهان را تصاحب کنند.
پس از آموختن هنر هوگا، تصمیم گرفتم آن را در خانواده خودم نهادینه کنم
پس از آشنایی با هنر هوگا، تصمیم گرفتم کارایی آن را امتحان کنم. میخواستم ببینم من چقدر میتوانم از این فرهنگ لذت ببرم. برای اجرای این فرهنگ، با مادرم تماس گرفتم و به خانهام دعوتش کردم. از همسرم هم خواهش کردم قرمهسبزی خوشمزه، خوش آب و رنگ، اختصاصی و ویژهاش را آماده کند.
پس از حضور مادر در آن شب سرد زمستانی، دور هم نشستیم، چای نوشیدیم و به گپ و گفت پرداختیم. همسرم اعلام کرد که شام، آماده است. سر میز نشستیم. قرمهسبزی، چنان رنگ و عطر و مزهیی به خود گرفته بود که حرف نوید محمدزاده در فیلم متری شیش و نیم در ذهنم نقش بست: «من تو پنج سال جوری زندگی کردم که شاه نکرد.» حس کردم شاه هم چنین غذای دلپذیر و چشمنوازی نخورده است. جایتان سبز بود و خرّم.
پس از اتمام شام و جمع و جور کردن خانه، دور هم نشستیم، چندین شمع در بخشهای خانه روشن کردیم، داستانی از چخوف را انتخاب کردیم و هر کدام بخشی از قصه را خواندیم، چای نوشیدیم، قصه را تحلیل کردیم و از حضور کنار هم لذت بردیم.
پیاده کردن هنر هوگه به همین راحتی و سادگی انجام شد و لذتی وصفناشدنی و باکیفیت در قلبمان به یادگار گذاشت. از آن شب، تمام مهمانیهای سه نفره ما، هوگهوار انجام میشود و حقیقتاً تأثیر شگرفی روی عشق و صمیمیت ما داشته است.
برای پیادهسازی هنر هوگه در زندگی به چه چیزهایی نیاز داریم؟
یکی از پرسشهایی که احتمالاً در مورد هنر کانادایی آسایش و راحتی در ذهنها نقش میبندد این است که برای اجرای هنر هوگا به چیزهایی نیاز داریم؟ در ادامه این بخش از مقاله میخواهیم لوازم و ملزومات هنر هوگه را معرفی کنیم:
🌱🍃اولین ملزومه هوگه
شمع روشن کردن؛ راهی برای بخشیدن نور ملایم و روحنواز به فضا
شاید تصور کنید که شمعها چندان نقش اساسی و مهمی در اجرای هنر هوگه ایفا نمیکنند؛ ولی لازم است بدانید که هنر هوگه، اساساً با شمع روشن کردن معنا پیدا میکند.
مایک وایکینگ در کتاب کوچکی درباره آرامش (هوگا) مینویسد:
«هیچ دستورالعملی برای اجرای هوگه، بدون استفاده از شمعها کامل نیست.»
شمع، نوری ملایم، معنوی و روحنواز به فضا میبخشد و لذت، شادی و آرامش را به افراد مختلف، تزریق میکند. بعضی از شمعها معطر هستند و حس و حالی خاص دارند. البته اگر قصد دارید شمعهای معطر خریداری کنید، ابتدا مطمئن شوید که همه افراد حاضر در فضا از بوی عطر شمع خوششان میآید؛ زیرا اگر عطر شمع را دوست نداشته باشند، ممکن است از حضور در جمع لذت نبرند و مجبور شوند جمع را زودتر از زمان مناسب، ترک کنند.
🌱🍃دومین ملزومه هوگه
چای نوشیدن یا نوشیدن یک نوشیدنی گرم و دلچسب
یکی دیگر از ملزوماتی که در شبهای هوگه به دل و جان آب میچسبد، نوشیدن چای یا یک نوشیدنی گرم و دلچسب مثل قهوه، کاپوچینو، چای ماسالا، دمنوش به و هات چاکلت است.
این نوشیدنیها، شبهای سرد زمستان را اندکی زیباتر، گرمتر و جذابتر میکند.
اساساً لذت بردن از نوشیدن چای، خودش هنری است که اکثر افراد آن را بلد نیستند؛ ولی حقیقتاً هنر دلنواز و شادیبخشی است. کافی است برای نوشیدن چای عجله نکنی، تمام حواست را صرف چای و نوشیدن کنی، جرعه جرعه، چایت را نوش جان کنی، به مسیری که چای در دهان و گلویت دنبال میکند توجه کنی و ببینی که چه گرما و شوری بهت میبخشد.
🌱🍃سومین ملزومه هوگه
لباس گرم و جذاب که یکی از جذابترین بخشهای هوگه است
یکی دیگر از بخشهای جذاب و دوستداشتنی شبهای هوگا، پوشیدن لباسهای گرم و ضخیم زمستانی است. اگر به پوشیدن لباس گرم علاقه ندارید، میتوانید پتویی ضخیم دور خود بپیچید و بدن خود را از این راه، گرم کنید.
افراد بسیاری را میشناسم که لباسهای گرم و زمستانی خود را خیلی بیشتر از لباسهای گرم تابستانی و بهاری خود دوست دارند. اساساً بسیاری از افراد، زمستان را به این دلیل دوست دارند که میتوانند در آن، لباسهای گرم زمستانه بپوشند و از سرمای هوا لذت ببرند.
🌱🍃چهارمین ملزومه هوگه
استفاده از عناصر طبیعی برای پاسداشت ارتباط با طبیعت
یکی دیگر از جذابیتهای هنر هوگا، ارتباط با طبیعت است. برای احترام گذاشتن به طبیعت، میتوانید در منزل خود گلها و گیاهان مختلفی پرورش دهید و عودی را در منزل روشن کنید که بوش آدم را یاد حضور در طبیعت بیندازد. حتا میتوانید فنجانها یا لیوانهای مخصوص چای و قهوه نوشیدن خود را از جنس چوب انتخاب کنید.
🌱🍃پنجمین ملزومه هوگه
پاسداشت تک وظیفهای بودن و احترام به حضور در لحظه اکنون
دنیای امروز، دنیای چندوظیفههاست. 22 تا 28 سالگیام در شرکتی گذشت که مدیرانش صراحتاً افراد را به چندوظیفگی ترغیب میکردند و از افراد انتظار داشتند که چندین کار را به صورت همزمان جلو ببرند.
در واقع طرف 8 ساعت کار میکرد، حقوقش هم خوب بود، ولی به اندازه 4 نفر بازدهی داشت. خوب خدایی بودند کارمندان چندوظیفه و خودشان هم نمیدانستند که چه بلایی دارند سر خودشان میآورند. فقط زمانی متوجه عمق فاجعه میشدند که رئیس شرکت، دو هفته مرخصی اجباری برای طرف مینوشت؛ چون میدانست کارمندش چنان بیاعصاب است که اگر بماند احتمال قتل در شرکت وجود دارد. میفرستادنش مرخصی تا نفسی بگیرد و بعد دو هفته، تازهنفس برگردد برای چندوظیفگی.
هنر هوگه واقعاً درمان درد انسان مدرن است.
هنر هوگه، افراد را ملزم میکند که حین آماده کردن چای یا قهوه، توی گوشی خود نروند یا کار دیگری انجام ندهند.
یکی از شرایط هوگه این است که فقط و فقط یک کار را در یک بازه زمانی مشخص انجام دهی و تا زمانی که آن کار تمام نشده، اصلاً به کار دیگری نپردازی.
اگر مشغول هوگه هستید و دارید چای درست میکنید، کناری کتری یا چایساز بمانید و از آماده شدن چای و بو و بخار آن لذت ببرید تا کار به سرانجام برسد.
بعد چای را بیاورید و از مهمانان پذیرایی کنید. بعد فقط چای بنوشید و بعد هم تمام تمرکز خود را بگذارید روی معاشرت، کتاب خواندن یا هر کار لذتبخش دیگر.
🌱🍃ششمین ملزومه هوگه
لذت بردن از غذا؛ از هوگه لذت کامل ببرید
ممکن است رژیم غذایی خاصی را دنبال کنید و خوردن خوراکیهای جذاب، شیرینی، شکلات، برنج، گوشت یا چیزهای دیگر را بر خودتان حرام کرده باشید؛ ولی این را بدانید که نشستهای هوگه همیشگی نیستند و هر چند وقت یکبار رخ میدهند.
پس بد نیست به خودتان سخت نگیرید و از همه خوراکیهایی که برای نشست آماده شده است، لذت ببرید.
میتوانید کم بخورید؛ اما بهتر است خودتان را محروم نکنید و از نشست هوگهای که در آن حضور دارید، کمال لذت را ببرید.
🌱🍃هفتمین ملزومه هوگه
حضور تمامعیار در نشست هوگه؛ وقت گذاشتن برای خود و دیگران
برای خودتان و عزیزانتان وقت بگذارید و با تمام وجود و تمرکز خود در نشست هوگه حاضر شوید. اجازه دهید که دیگران از این حضور تمامعیار شما لذت ببرند و سرشار از سرخوشی شوند. یکی از ارزشمندترین ملزومات هنر هوگا این است که تمام و کمال در کنار عزیزان خود باشید و از حضور آنها لذت ببرید.
اگر میخواهید هوگه را تنها انجام دهید، هیچ اشکالی ندارد؛ ولی در لحظه، حضور داشته باشید و از خودتان بابت تمام زحماتی که کشیدهاید و تمام تلاشهایتان قدردانی کنید. هوگه، هنر قدردانی از خود با سادهترین چیزهاست. غذای خوشمزه، نوشیدنی خوشمزه، لباس گرم و یک کتاب یا فیلم جذب، چیزهایی هستند که هزینه زیادی روی دستتان نمیگذارند؛ ولی لذت عمیقی به وجودتان میبخشند.
نگاهی عمیقتر به ابعاد مختلف هنر دانمارکی آسایش؛ هنری که سربهسر نوش است
هنر هوگه ابعاد مختلفی دارد که بررسی آنها میتواند از مزایا و فواید این هنر جذاب و مفید پرده بردارد. در ادامه ابعاد مختلف این هنر را بررسی خواهیم کرد:
- راحتی و آسایش: اصل هنر هوگه بر ایجاد فضایی راحت، آرام و دنج تمرکز دارد. همان حس راحتی و آسایشی که در یک روز سرد، زیر یک پتوی ضخیم گرم تجربه میکنید. همان حس نوشیدن یک چای داغ و خواندن کتابی در یک روز سرد زمستانی.
- اتمسفر، فضا یا جو: اتمسفری که بر اثر اجرای هنر هوگه به وجود میآید، اتمسفری گرم، صمیمی و دوستانه است. حضور گرما، شمع، نور حاصل از آتش شومینه و استفاده از عناصر طبیعی، در ایجاد این اتمسفر یا جو صمیمی نقش دارند.
- همبستگی و با هم بودن: هنر هوگا مدام ما را ترغیب و تشویق میکند که از زمان خود برای ارتباط با عزیزانمان نهایت استفاده را ببریم. لذت بردن از همراهی، همبستگی و با هم بودن، یکی از ابعاد مهمی است که باید در هنگام اجرای هوگه به آن توجهی ویژه داشت.
- لذتهای ساده: هنر دانمارکی راحتی، اصلاً هزینه خاصی نمیطلبد و از شما میخواهد که خیلی ساده از کنار هم بودن و با سادهترین چیزها لذت ببرید.
- عدم محدودیت زمانی: هوگه هیچ محدودیت زمانی ندارد و فقط در فصلهای سرد سال اجرا نمیشود. در فصلهای گرم سال هم میتوانید با خانواده به دل طبیعت بروید و تفریح کنید. کافی است قدر با هم بودن را بدانید و از سادهترین کارها لذت ببرید. همین تفریح و تفرج ساده، نوعی اجرای هوگه است.
- قطع ارتباط با دنیای دیجیتال: یکی دیگر از ابعاد مهم هوگه، قطع ارتباط از دنیای دیجیتال است. میتوانید شطرنج یا تخته نرد بازی کنید، کتاب بخوانید یا کاردستی بسازید، ولی گوشی را کاملاً کنار بگذارید. این یک روز که با همید، بیخیال گوشی شوید.
پیادهسازی هنر هوگه در دکوراسیون داخلی منزل
هنر دانمارکی راحتی برای برخی از افراد به قدری جذاب و اثرگذار بوده که تصمیم گرفتهاند از این هنر در چیدمان و دکوراسیون داخلی منزل خود هم استفاده کنند. در صورتی که شما هم به این هنر علاقه دارید، میتوانید چند نکته زیر را در دکوراسیون داخلی منزل خود پیاده کنید و از حضور بیوقفه هوگه در منزل خود لذت ببرید:
- سعی کنید منزل خود را به گونهای بسازید یا پردهها و پنجرههای آن را به گونهای انتخاب کنید که بیشترین میزان نور طبیعی را وارد منزل خود کنید. استفاده از نور طبیعی، خصوصاً در محل نشستن و تجمع خانواده، نمادی از پیادهسازی هنر هوگا در دکوراسیون داخلی است.
- سعی کنید نورپردازی مصنوعی که برای منزل خود طراحی و پیادهسازی میکنید، ملایم باشد. اجتناب از نور تند و میل به نورپردازی ملایم، یکی دیگر از عناصر جذاب هنر هوگه است. در صورتی که نور منزل، ملایم باشد، میتوانید چند شمع هم به آن بیفزایید و فضای هوگهیی به منزل خود ببخشید.
- یکی دیگر از شرایط پیادهسازی هنر هوگه در دکوراسیون داخلی منزل، استفاده از رنگهای خنثا برای مبلمان، دیوار، فرش، سقف، میز، کابینت و سایر اجزاست. رنگهای خنثا و گرم، اتمسفر هوگهیی جذابی در خانه ایجاد میکنند.
- سعی کنید مبلمان و سایر وسایل خانه را بهگونهای بچینید که اعضای خانواده را به دور هم نشستن ترغیب کنید. با هم بودن به عنوان عنصر اساسی هوگا باید در چیدمان وسایل منزل رعایت شود.
- در صورت تمایل به استفاده از تجهیزات تزیینی و دکوراتیو در منزل خود، از لوازمی استفاده کنید که طبیعی باشند. سیاست و استراتژی اصلی در هنر هوگه این است که وسایل دکوراتیو منزل از بین محصولات طبیعی انتخاب شوند.
آشنایی با هنر نیکسن؛
یک هنر جذاب هلندی برای رهایی از چنگال فرسودگی شغلی
در این مقاله کوشیدیم با هنر دانمارکی آسایش و راحتی آشنا شویم که مردم این کشور و جهان به آن «هوگه» یا «هوگا» میگویند.
این هنر، تأثیر شگفتانگیزی در گرمابخشی به زندگی شخصی و اجتماعی انسان دارد و میتواند «آبتنی در حوضچه اکنون» یا همان «لذت بردن از زندگی در لحظه حال» را به افراد مختلف بیاموزد.
امیدواریم نکات و آموزههایی که در این مقاله مطرح کردیم، به شما کمک کند که زندگی خود را بهروزانهتر و هنرمندانهتر پیش ببرید و بتوانید خیلی راحتتر و سالمتر، خودتان را از چرخه ملال و دلزدگی خارج کنید.
یکی دیگر از آموزهها و فلسفههای جذابی که مردم اروپا برای زیباتر کردن زندگی به ما میآموزند، هنر نیکسن (Niksen) است. این هنر به ما کمک میکند که در چنگال فرسودگی شغلی گرفتار نشویم و بتوانیم قدرت سرزندگی، خلاقیت و آفرینندگی خود را در جهان پرمشغله و پرسروصدای امروزی حفظ کنیم. در صورتی که تمایل دارید با این هنر ارزشمند و پرفایده آشنا شوید و از آن در زندگی روزمره خود بهره بگیرید، پیشنهاد میشود مقاله هنر نیکسن؛ هنری که هلندیها را از فرسودگی شغلی نجات میدهد مطالعه کنید.
آیا علاوه بر هنرهای نیکسن و هوگه، با هنر یا فلسفه دیگری برای ارزش و معنا بخشیدن به زندگی آشنا هستید؟ آیا تاکنون تجربه پیادهسازی هنر هوگه یا نیکسن را داشتهاید؟ لطفاً نظرها، پیشنهادها و تجربیات خود را با ما و سایر همراهان سوخت جت در بخش دیدگاهها با ما و سایر همراهان سوخت جت (زیر همین مقاله) در میان بگذارید.
منابع: BellePaga / SCANDINAVIA STANDARD / maison metisse / AFAR