چرا احساس تنهایی می‌کنیم و راه درمان آن چیست؟
احساس تنهایی پدیده‌ای جهانی است که به فقدان روابط صمیمانه و نزدیک با دیگران اطلاق می‌گردد و اغلب به عنوان هیجانی منفی و ناخوشایند تلقی شده و بر نگرش‌های فرد نسبت به خود و معنای زندگی تأثیر می‌گذارد.
این احساس موجب می‌شود تا فرد احساس درماندگی، بیهودگی و بی‌کفایتی کند و برای زندگانیش اهمیت و ارزش قائل نشود. احساس تنهایی هم دارای اثرات روانشناختی و هم اثرات جسمانی است که می‌تواند حیات فرد را به مخاطره اندازد.
جامعه شناسان احساس تنهایی را ناشی از عوامل بیرونی و محیطی می‌دانند و در مقابل بسیاری از روانشناسان نیز این احساس را ناشی از روابط اولیه بین مادر و کودک دانسته‌اند که در طی آن کودک به اعتماد، اطمینان و رضایت دست نیافته است.
«ویز» احساس تنهایی را به دو نوع عاطفی و و روانشناختی و اجتماعی تقسیم کرده است.
» نوع اول احساس تنهایی
در نوع اول احساس تنهایی، احساس اضطراب و بیهودگی از ویژگی‌های بارز آن می‌باشد که به دنبال از دست دادن روابطی گرم و صمیمانه به وجود می‌آید.برای این نوع احساس تنهایی علل مختلفی برشمرده‌اند که عبارتند از:
- ترس از ترد شدن: فرد از این می‌ترسد که اگر در پی دوستی با دیگران باشد، وی را آنان طرد خواهند کرد.
- تلاش نکردن: فرد تلاشی برای دیدن و آشنا شدن با دیگران نمی‌کند.
- عدم آگاهی از مهارت‌های اجتماعی: فرد نحوه و چگونگی شروع و استمرار ارتباط با دیگران را نمی‌داند.
- خجالتی بودن: فرد بیش از حد خجالتی و کمرو می‌باشد.
- وضعیت ظاهری نامطلوب: فرد ظاهری خوشایند ندارد.
- داشتن ویژگی‌های شخصی نامطلوب: فرد ویژگی‌های مردم گریز دارد مانند: پرخاشگری،عصبی و…
» نوع دوم احساس تنهایی
نوع دیگر احساس تنهایی ، حاصل عوامل اجتماعی است که در آن فرد به دلیل عدم تعلق به گروه، احساس رنجش و حقارت و خود کم‌بینی دارد. که در اینجا به جای توضیح کامل این نوع احساس تنهایی سراغ راه‌حل‌های درمان خواهیم رفت.
راه‌های مقابله با احساس تنهایی چیست؟
یونگ، بر اساس شیوه‌ای که به بیمارانش برای مقابله با احساس تنهایی آموخته بود، راه‌های مقابله را شامل سه مرحله می‌داند:
1 – پذیرش و خوددرمانی
در احساس تنهایی حاد، فرد احساس تهدیدی دردناک، مبهم و ترسناک دارد که وجود وی را می‌لرزاند و وی را آسیب‌پذیر می‌سازد.اما از طرف دیگر می‌تواند شرایطی را برای فرد فراهم آورد که منجر به ادراک عمیق‌تر توأم با آگاهی بیشتر شود.
با گسسته شدن پیوندها،فرد درک بهتری از خود به دست می‌آورد و به درمان روح سرگردان خود می‌پردازد و قادر به رویارویی و پذیرش شرایط موجود می‌شود، هر چند که این شرایط ناخوشایند باشد. این مرحله شامل دوره‌ای از خود درمانی است که سازگاری در دو سطح شناختی و رفتاری را میسر می‌سازد.
در واقع در مرحله‌ی پذیرش تأکید بر جست و جوی درونی، تفکر، کسب بینش از شرایط خود و انجام فعالیت‌هایی که ویژگی تماس نزدیک با دیگران را ندارد، است.
2 – مرحله‌ی تحول یا بازسازی منابع و امکانات
در این مرحله فرد در پی مداخلات درمانی و حمایتی است و علاقمند بر آگاهی یافتن از دامنه‌ی وسیعی از منابع مراقبتی، می‌باشد.از سوی دیگر فرد در پی تغییرات شناختی است و از این رو به کسب بینش نسبت به نقش خود در مسائل روزانه می‌پردازد.
در این مرحله فرد برای خود اهدافی را در نظر می‌گیرد و به تعارضات درونی خود خاتمه می‌بخشد.
علاوه بر این می‌کوشد تا برای تغییر الگوهای ارتباطی و نحوه‌ی تفسیر از روابط با دیگران، به کسب مهارت‌های اجتماعی بپردازد.تا بدین وسیله روابط خود را با دیگران بهبود بخشد. در این مرحله فرد در پی تقویت و حفظ باورهای دینی و مذهبی خود برمی‌آید.
3 – تمایل به تعلق یافتن به دیگران(ایجاد پل‌های اجتماعی)
در واقع احساس تنهایی، نیاز شدید فرد برای داشتن روابط صمیمانه با دیگران است، وی خواهان روابطی نزدیک توأم با توجه و صمیمیت از سوی دیگران است.در چنین شرایطی فرد با برقراری یا احیای شبکه‌ی روابط اجتماعی، فرصت‌های جدیدی را برای تماس‌های اجتماعی کسب می‌کند.
ــــ راهکارهایی برای رهایی از احساس تنهایی ــــ
برای شناخت دقیق میزان احساس تنهایی توجه به سه بُعد اساسی ضروری به نظر می‌رسد که عبارتند از:
» بُعد روحانی یا معنوی
افرادی که احساس تنهایی می‌کنند از مسأله‌ی مهمی در زندگی خود غافل هستند و آن ارتباط با خداست. این مسأله برای دانشمندان، روانشناسان و پژوهشگران علوم دینی ثابت شده است که هر چه ارتباطات افراد با خدای خود بیشتر باشد به همان اندازه آرامش ذهنی و فکری فرد بیشتر خواهد بود. اثبات کامل این ادعا را در این مقاله برایتان توضیح دادم.
وقتی فرد عبادت می‌کند و با خداوند ارتباط برقرار می‌کند به این ایمان قلبی می‌رسد که در این هستی بیکران کسی هست که وی را دوست دارد، کسی هست که مراقب شخص است، کسی هست که همیشه می‌توان با او سخن گفت و او همیشه شنوای سخنان ماست و خواسته‌های ما را برآورده می‌سازد. چنین شخصی هرگز تنها نخواهد بود.
» بُعد هیجانی
هیجان مفهومی بسیار گسترده است که بخشی از آن شامل داشتن اهداف است. وقتی فردی مشغول کاری است، سرگرم انجام فعالیت فکری و عملی است، کبوتر ذهنش کمتر شوق پرواز دارد و وی را به بیراهه می‌برد.
بنابراین برای خود اهداف مشخص تعیین کنید. برای هدف خود برنامه‌ریزی و مشورت کنید و در جهت رسیدن به آن گام بردارید. افرادی که هدفمند هستند در مسیر فعالیت خود به ناچار باید با دیگران ارتباط برقرار کرده و این ارتباط ممکن است منجر به روابطی بسیار سودمند برای فرد گردد. یک رویا داشته باشید و در راستای رسیدن به آن قدم بردارید اگر نمی‌دانید از کجا و چگونه برای تحقق رویاهایتان قدم بردارید با این مجموعه مقاله شروع کنید.
اگر تنها هستید و یا احساس تنهایی میکنید باید خود امور این حالت بحرانی را به دست بگیرید و از انزوای ذهنی بیرون آیید.
» بُعد جسمانی
افرادی که احساس تنهایی می‌کنند از ورزش گریزانند. کسی که ورزش می‌کند شاد است، یک فرد شاد امیدوار است و هدف مشخصی دارد. یک فرد ورزشکار هیچ وقت تنها نیست چون همیشه در جمع ورزشکاران و دوستان خود مشغول فعالیت است.
افرادی که احساس تنهایی می‌کنند بیشتر اوقات در حالت نشسته و دراز کشیده هستند و به نوعی حتی علائم افسردگی را نیز دارند، برای برون رفت از این حالت، باید وضعیت خود را تغییر دهید. کمتر بنشینید و بیشتر فعالیت‌های فیزیکی را انجام دهید.
شما نیز به جمع ورزشکاران بپیوندید. حتی اگر هیچ وقت ورزش نکرده‌اید، امروز را با یک پیاده‌روی آغاز کنید، فردا این پیاده‌روی تبدیل به دویدن می‌شود و پیشرفت شما روزافزون می‌گردد. هر چقدر از نظر جسمی قوی باشید روح شما به همان اندازه تقویت خواهد شد و احساس تنهایی به مرور زمان در شما نابود می‌گردد.
خلاصه‌ی کلام: هر احساسی که در ما به وجود می‌آید، نشانه‌ی نگرش ماست. احساس تنهایی نیز از این قاعده مستثنی نیست. هر احساسی را می‌شود به خوب یا بد تغییر داد. مطمئناً هیچ کسی تمایل ندارد در احساس ناخوشایندی که دارد باقی بماند، بنابراین برای تغییری هر چیزی باید قدمی برداشت، باید اراده‌ای کرد. حتی اگر در مسیر تغییر خود شکست خوردید نهراسید؛ اگر در خود هر احساس ناخوشایندی دارید، تغییر آن را به فردا یا آینده موکول نکنید، همین حالا اقدام کنید، در همین لحظه که این مقاله را خواندید.
در همین زمینه بخوانید:
موضوعات
دستهبندی
محتوای رایگان
اشتراک توربو
فروشگاه
حساب کاربری
سلام بسیار عالی.
متشکرم بسیار زیبا و کاربردی بود.
ممنون میشم اگه چند جلد کتاب هم در این زمینه و همچنین اینکه چگونه اعتماد به نفس پیدا کنیم و خودمان رو دوست داشته باشیم،معرفی کنید.
با سلام.
خوشحالم که مفید واقع شد.
در اسرع وقت معرفی خواهم کرد.
سپاسگزارم از نظر ارزشمند شما.
پایدار باشید.