چطور از زندان کمرویی نجات پیدا کنید و از آزادی واقعی در جمع لذت ببرید؟
انسان اصالتاً موجودی اجتماعی و نیازمند برقراری ارتباط با دیگران است. بسیاری از نیازهای عالیهی انسان و شکوفا شدن استعدادها و خلاقیتهایش فقط از طریق تعامل بین فردی و ارتباطات اجتماعی میتواند ارضاء شود و فعلیت یابد.
در دنیای پیچیدهی امروز و عصر ارتباطات سریع و پیوندهای اجتماعی و ضرورت هر چه بیشتر تعاون و همکاریهای ملی و همفکریهای علمی و حضور فعال فرهنگی و غلبه بر زنجیرهی علوم و فنون و تکنولوژی برتر، بدون تردید پدیدهی کمرویی یک مشکل اجتماعی است.
در هر جامعهای درصد قابل توجهی از افراد بدون آنکه تمایلی داشته باشند گرفتار کمرویی هستند.
» نشانههای کمرویی
افراد کمرو علائم زیر را تجربه میکنند:
- ناراحتیهای جسمی: معده درد، تپش قلب، تعرق، سرخ شدن.
- خودآگاهی: افکار خود تحقیر کننده، نگرانی دربارهی ارزیابی منفی دیگران.
- مهارت اجتماعی ضعیف: بازداری اجتماعی، دستپاچگی فراوان.
- در حضور افراد غریبه احساس ناراحتی میکنند.
- هنگام مواجه با افراد جدید طبیعی بودن برایشان سخت است.
- به تواناییهای اجتماعی خود تردید دارند.
- در تعاملات اجتماعی احساس کمرویی بیشتری میکنند.
- از صحبت کردن با افراد غریبه احساس ناخوشایندی به آنها دست میدهد.
برای از بین بردن این احساسات ناخوشایند باید مهارتهای خاص غلبه بر آن را آموخت:
قدم اول | شناسایی افرادی که باعث کمرویی میشوند
برای درک علت کمرویی خود باید آن را به درستی تحلیل کرد، سعی کنید دقیقاً بفهمید چه دسته از افراد کمرویی را در شما برمیانگیزند.
زیمباردو در مطالعهای که بر کمرویی انجام داده، دریافت که افرادی که موجب خجالت زدگی میشوند به ترتیب اهمیت عبارتند از:
- غریبهها
- افراد جنس مخالف
- رؤسا به دلیل دانششان
- رؤسا به دلیل نقش و جایگاهشان
- خویشاوندان
- افراد میانسال
- دوستان
- کودکان
- والدین
قدم دوم | شناسایی موقعیتهایی که منجربه کمرویی میشوند
پس از درک علت کمرویی سعی کنید موقعیتهایی را که در شما ایجاد کمرویی میکنند، شناسایی نمایید. این موقعیتها به ترتیب اهمیت عبارتاند از:
- مورد توجه گروه زیادی قرار گرفتن.
- عضو گروه بزرگی بودن.
- نسبت به افراد حاضر، جایگاه پایینتری داشتن.
- در موقعیتهای اجتماعی به طور کلی.
- در موقعیتهای جدید به طور کلی.
- مورد توجه گروه کوچکی بودن.
- ضعیف بودن و نیاز به کمک داشتن.
- در تعامل رو در رو با جنس مخالف.
پس از اینکه دانستید چه افراد و موقعیتهایی علت کمروییتان میباشد، میتوانید برای غلبه بر آن شروع به کار کنید.
قدم سوم | مهارت تبیین سازگارانهی کمرویی
یک شیوهی انطباقی برای توجیه کمرویی، گفتن چیزی مثل این عبارت است:
«گاهی اوقات احساس کمرویی طبیعی است، ولی من میتوانم یاد بگیرم که به رغم این احساس خود را اجتماعیتر کنم».
تبیین کمرویی با این عبارات سازگارانه نیست:
«کمرویی بخشی از شخصیت من است، ممکن نیست تغییر بکنم.»،
« علت کمرویی من این است دیگران مرا درک نمیکنند».
افراد کمرو با پذیرفتن این که همیشه کمرو خواهند ماند و زندگی اجتماعی آنها به ابتکار دیگران وابسته است، نگرش بدبینانهای اتخاذ میکنند. وقتی افراد یاد بگیرند تعاملات اجتماعیشان را تحت کنترل خود درآورند، میتوانند بر کمرویی غلبه کنند. (چرا افراد خجالتی هم میتوانند به موفقیتهای بزرگی در زندگی برسند؟ جوابش را در این مقاله بخوانید)
قدم چهارم | ساختن حرمت نفس
کمرویی هر فرد در درجهی اول به ارزیابی وی از میزان ارزشمندی خود، بستگی دارد. اعتماد به نفس بالا یکی از جنبههای مهم برخورد با کمرویی است. میتوان با بهرهگیری از شیوههایی، حرمت نفس خود را افزایش داد که برخی از آنها عبارتند از:
- حرمت نفس خود را از طریق تصویر درستی که از خودتان دارید کنترل کنید. با تغییر شیوهای که دربارهی خودتان فکر میکنید، میزان حرمت نفستان تغییر میکند.(توضیحات بیشتر در این مورد مهم را میتوانید در این مقاله بخوانید)
- برای ارزیابی خود، از ملاکهای خودتان استفاده کنید. مرتکب این خطا نشوید که دیگران ملاکهای ارزیابی را تعیین کنند و شما نیز طبق آنها خود را ارزیابی کنید. افرادی که دارای حرمت نفس پایین هستند نسبت به عقاید دیگران حساس بوده و به آسانی معیارهای دیگران را برای خودشان میپذیرند.
- مجموعهای از اهداف واقع بینانه را در نظر بگیرید. از خودتان توقع زیادی نداشته باشید. انتظار نداشته باشید که همیشه بهترین عملکرد را داشته باشید. عملکردتان را با افراد متوسط در موقع نیاز مقایسه کنید تا با افراد خارق العاده.(چطور میتوانید بفهمید که هدفهایتان واقعبینانه هستند؟ در این مقاله سیستم هدفگذاری CLEAR را یاد بگیرید)
- بر نقاط قوت خود تأکید کنید. افرادی که حرمت نفس پایینی دارند، رضایت کمی از اقدامات و امتیازات خود دارند. آنها به ویژگیهای خوب خود توجه کمی دارند، اما به اشتباهات و نقیصههای خود تأکید میورزند.
- ضعفهای شخصی را که قادر به تغییرشان نیستید بپذیرید و بر روی آن دسته از ضعفهایی که قابل تغییرند، کار کنید. در همین اثنا میبایست بر آگاهیتان از نقاط قوتتان بیفزایید و آنها را ارجمند بدانید.
- برای پیشرفت خود کار کنید، تلاشهایتان را در جهت بهبود و پیشرفت خود متمرکز کنید و با بسیاری از نقصهای خود مبارزه کنید، اگرچه مهم است اهدافتان را مجدداً مورد ارزیابی قرار داده و آنهایی را که غیر واقع بینانه هستند و یا از سوی دیگران تحمیل شدهاند، کنار بگذارید.
اگر راهنمای کاملتری را در مورد اعتماد به نفس در زندگیتان لازم دارید حتما دو مقالهی زیر را بخوانید:
- داشتن اعتماد به نفس بالا ساده است چون تنها به این سه ابزار نیاز دارید
- اعتماد به نفس غیرقابل نفوذ (قدرتمندترین تکنیکهای اعتماد به نفس)
قدم پنجم | تغییر احساسات
احساسات آزاردهنده و بازدارنده را از خود دور کنید، احساس خجالت، احساس شرمندگی، احساس عجز، احساس حقارت، احساس بیکفایتی، احساس اجتماع گریزی، احساس تعارض، احساس ستیز و خصومت و… آفات رشد مطلوب عاطفی و تعالی شخصیت هستند.
میتوانید از روشی که ساموراییهای احساساتشان را کنترل میکنند استفاده کنید. اینجا کلیک کنید.
قدم ششم | اجازه انتقاد بیجا ممنوع
اجازه ندهید که دیگران از کمرویی شما سوء استفاده کرده و با جسارت زیاد و احساس خود برتری از شما انتقاد بیجا کنند، بدیهی است همیشه نظرات دلسوزانه و انتقادهای منطقی و سازندهی دیگران را پذیرا خواهید بود.
قدم هفتم | ابتکار عمل
سعی کنید در برقراری ارتباط با دیگران ابتکار عمل را به دست بگیرید. چیزی بدهید یا مطالبه کنید« مثلاً شیرینی و میوه تعارف کنید و قلمی و تقویمی هدیه کنید، سؤالی بپرسید یا کتاب و مجلهای را به امانت بخواهید و …».
قدم هشتم | تعارف نکنید
کوشش کنید که بیش از حد گرفتار آداب و رسوم و تعارف و تکلف نباشید. به عبارت دیگر خیلی مراقب نهاد خود نباشید، خیلی راحت و ساده و بیتکلف با دیگران ارتباط برقرار کنید. ضمن حفظ نظافت و سادگی و آراستگی، چندان در پی مد و لباس و پوشش فوق العاده و ظاهر آرایی و استفاده از لغات و کلمات و جملات ویژه در ارتباطات اجتماعی نباشید.
قدم نهم | در جمع باشید
حتی الامکان از تنها بودن و تنهایی فعالیت کردن بپرهیزید و اگر هم میخواهید چند دقیقهای تنها باشید، سعی کنید در خیال، رفتارهای مثبت اجتماعی خود را مجسم کنید.
در این زمینه حتما این مقاله را بخوانید: برگه تقلب برای پیروزی در روابط اجتماعی (همیشه حرفه ای ترین فرد در جمع باشید)
همه کس مشتاق آن است که به حالتی از تعادل مطلوب دست یابد و با دنیا در صلح و آشتی به سر برد، زیرا تمیز میدهد که تعادل و آرامش از امور بدیهی و طبیعی زندگی است. پس برای دست یابی به این آرامش و شادی درون باید راههای مختلف را امتحان کرد و روش متناسب اتخاذ کرد. ارادهی خود را به کار بیاندازید.
«نباید فراموش کرد که انسان در هر وضع روانی که باشد حتی موقعی که در ناراحتی بسر میبرد، میتواند ارادهی خود را پرورش دهد و با تقویت منش خود، موجودی قوی و پر قدرتی باشد».
دکتر محمد حسین سروری
و در نهایت فراموش نکنید که شما هم یک انسان هستید و شاید خجالتی نباشید اما درونگراییتان که یک خصلت طبیعی است باعث شده شما تنهایی را به بودن در هر جمعی ترجیح دهید. خجالتی بودن از دید روانشناسی یک نکتهی منفی است اما درونگرا بودن با خجالت کشیدن تفاوت دارد و در واقع یک نوع شخصیت است.
در همین زمینه بخوانید:
خسته نباشید. عالی بود
لطفا برای من دعا کنید تا خجالتی بودنم را از بین ببرم و با ترس هایم بیش از پیش روبرو شم.