یادبگیرید تاثیر اولیه بگذارید و یا رابطه تان را برای همیشه فراموش کنید

تصور کنید در جستجوی کار مناسب، سر از شرکتی در می‌آورید و برای نخستین بار با مدیر شرکت ملاقات می‌کنید.

رزومه‌ی پربار خود را به همراه یک دسته مدرک و گواهینامه و معرفی‌نامه جلوی او می‌گذارید. هر پرسشی می‌کند، پاسخ می‌دهید و از نگاهش می‌فهمید تحت تاثیر رزومه‌تان قرار گرفته.

خلاصه همه چیز جفت‌وجور است، به جز…
یک جورهایی حس می‌کنید او از شما خوشش نیامده و انگار گرفتار باتلاقی شده‌اید که هر قدر دست و پا می‌زنید، این حس عجیب بین آقای مدیر و شما، بیشتر و عمیق‌تر هم می‌شود !

با همه‌ی شایستگی‌هایی که برای این کار دارید، و با وجود قول ضمنیِ آقای مدیر مبنی بر اینکه ‘با شما تماس میگیریم’ هر چقدر صبر می‌کنید، نه تماسی می‌گیرند و نه خبری می‌شود…

با خودتان فکر می‌کنید یک جای کار می‌لنگد، زیرا این سناریو چندین بار دیگر هم برایتان اتفاق افتاده و با همه‌ی شایستگی‌هایی که از خودتان نشان داده‌اید، هیچ بازخورد مثبتی به‌جز تعارف‌ها و تمجیدهای معمول دریافت نکرده‌اید.

با دوستی که در این زمینه تبحر دارد گفتگو می‌کنید و متوجه می‌شوید آنچه شما را از پیشرفتی که مد نظر دارید منع می‌کند، تاثیر اولیه یا First Impression است.

بله، بیشتر مطالعات نشان می‌دهند که نخستین برخوردی که دو نفر با هم دارند، یا تاثیر اولیه‌ای که دو نفر از یکدیگر دریافت می‌کنند، با آن چیزی شکل می‌گیرد که تنها طی چند ثانیه‌ی نخست دیده و شنیده می‌شود.

یعنی آن تاثیری که با ظاهر، آرایش مو، طرز لباس پوشیدن، شیوه‌ی وارد شدن، سلام و احوال‌پرسی… و خلاصه هر آنچه طی چند ثانیه‌ی نخست از دیدار قابل دیدن و شنیدن است روی طرف مقابل می‌گذارید، می‌تواند کل اتفاقات و بده و بستان‌هایی که طی مثلا یک ساعت آینده در آن جلسه اتفاق می‌افتند را تحت‌الشعاع قرار دهد.

بله، بیشتر ما دوست داریم که دیدگاه‌های سایرین نسبت به ما و همین‌طور خودمان نسبت به بقیه، بر پایه‌ی هوش و تجربه باشد، اما جالب اینجاست که فقط سه تا پنج ثانیه طول می‌کشد تا تاثیر اولیه شکل بگیرد و این تاثیر ماندگار هم خواهد بود.

خیلی باید مراقب باشید که چه حسی را به طرف مقابل منتقل می‌کنید.

ایمی کادی (Amy Cuddy) که در مدرسه‌ی کسب‌وکار هاروارد روان‌شناس اجتماعی است، این تاثیرهای اولیه را مورد مطالعه قرار داده و متوجه شده که وقتی کسی را برای نخستین بار ملاقات می‌کنیم، نه یک تاثیر، بلکه دو تاثیر را شکل می‌دهیم.

کادی می‌گوید: در آن چند ثانیه‌ی نخست «در مورد گرمی و قابل اعتماد بودنِ طرف مقابل قضاوت می‌کنیم و این تلاشی است برای پاسخ به این پرسش که این شخص از من چه می‌خواهد؟»

تحقیقات او نشان می‌دهند که دو ویژگیِ قابل اعتماد بودن و اعتمادبه‌نفس، ۸۰ تا ۹۰ درصد از تاثیر اولیه را تشکیل می‌دهند.

یعنی اگر ضمن آنکه خودتان را آدمی با اعتمادبه‌نفس نشان می‌دهید، قابل اعتماد هم به نظر برسید، هشتاد تا نود درصد راه را رفته‌اید.

چرا تاثیر اولیه این‌قدر مهم است؟

رابرت لونت، استادیارِ دانشگاه اوهایو می‌گوید:
«تاثیر اولیه زمانی از اهمیت بیشتری برخوردار است که بخواهید اعتماد پایداری بسازید. اگر گام اول را اشتباه بردارید، ممکن است این رابطه هرگز شکل درستی به خود نگیرد. اگر در همان ابتدا رابطه‌ی مستحکمی برقرار کنید، مطمئنا در ادامه‌ی مسیر، کار آسان‌تری در پیش خواهید داشت.»

در مثالی که پیش‌تر گفتم، در نگاه اول، رزومه‌ی پربارِ شما نیست که نظر مدیر را به خود جلب می‌کند، بلکه آن تاثیر و آن حس اولیه‌ای است که از شما دریافت می‌کند.

اگر تاثیر اولیه‌ی مثبتی در طرف مقابل ایجاد کنید، مسلما در ادامه راه آسان‌تری خواهید داشت و آن رزومه‌ی فرضی حتی اگر چندان تاثیرگذاری هم نباشد، باز هم تاثیر بیشتری از حالت اول خواهد داشت.

حالا که پی به اهمیتِ تاثیر اولیه بردیم، پرسش این است که

چگونه می‌توانیم تاثیر اولیه‌ی خوب و مثبتی ایجاد کنیم؟

یک راه بسیار مهم برای تضمین تاثیر اولیه‌ی مثبت، تمرکز روی مدیریت تصویری یا Image Management است که از خودتان ارائه می‌دهید. مدیریت تصویر عبارت است «از فرایند مداوم و فعالانه‌ی ارزیابی و کنترل تاثیر ظاهرتان بر شما، دیگران و دستیابی به اهداف‌تان.»

این علم و هنری است که چارچوبی فراهم کرده و همه‌ی عوامل هم‌چون لباس، آرایش ظاهری، زبان بدن، آداب معاشرت و ارتباطات کلامی را در بر می‌گیرد.

مدیریت تصویر، برای ایجاد تاثیرات اولیه‌ی مثبت و هم‌چنین دستیابی به اهداف شغلی و اجتماعی از اهمیت فراوانی برخوردار است، چرا که به شما کمک می‌کند تا :

• آنچه دیگران در شما می‌بینند و برداشت می‌کنند را کنترل کنید
• برداشت دیگران از خودتان را بهبود ببخشید
• اعتماد ایجاد کنید
• اعتمادبه‌نفس را در ظاهرتان متبلور کنید
• دوستی، معاشرت و محبوبیت را به نمایش بگذارید
• درهای شانس را به روی خود باز کنید
• وضعیت خود را بهتر کرده و آن را ارتقاء دهید

حالا به تصویری که اکنون از خودتان در ذهن دارید توجه کنید.
تصویر کنونی‌تان چه چیزی از شما می‌گوید؟

آیا این تاثیر را ارائه می‌دهد که شما شایسته، مطمئن، قابل اعتماد و معاشرتی هستید؟

یا تصویری که از خود در ذهن دارید به مردم می‌گوید که شما استرس دارید، مردد، ضعیف و غیرقابل اعتماد هستید؟

چند دقیقه‌ای به این فکر کنید که در رابطه با دیگران چه برخوردهایی از شما سرمی‌زند. هر چه به ذهن‌تان می‌رسد روی یک برگه یادداشت کنید.

پس از آنکه در این زمینه طوفان فکری کردید، پنج نکته‌ی ذیل را بخوانید. اینها روش‌های ساده‌ای هستند برای اینکه تصویر خودتان را تغییر داده یا بهبود ببخشید؛ و در نتیجه تاثیر اولیه‌ی مثبت‌تری ارائه کنید.

توصیه‌ی 1) ظاهر خودتان را تحلیل کنید
آیا لباس‌تان تصویر شخصیِ مناسبی ارائه می‌کند؟
برای مثال، اگر می‌خواهید در سازمان یا شرکتی، حضوری رسمی داشته باشید، آیا کت و شلوار می‌پوشید یا شوار جین و جلیقه‌ی خبرنگاری؟

اگر می‌خواهید سایرین شما را خلاق بدانند، آیا لباس انتخابی‌تان هم بازتاب‌دهنده‌ی خلاقیت شخصی هست یا شبیه اکثریت مردم لباس می‌پوشید؟

 

توصیه‌ی 2) ارتباطات کلامی خود را تمرین کنید
آیا در اولین برخوردتان با دیگران، به طور واضح، حرفه‌ای و با سرعت و سطح صدای مناسبی صحبت می‌کنید؟
از دوستی بخواهید در موقعیتی خیالی با شما ایفای نقش کند. با راهنماییِ او، به دنبال راه‌هایی برای اصلاح ارتباط کلامی‌تان باشید تا تاثیر اولیه‌تان بهتر شود.

 

توصیه‌ی 3) ارتباطات غیرکلامی‌تان را ارزیابی کنید
آیا شما هم از آن دسته افرادی هستید که موقع دست دادن، دست‌شان مثل ماهی از دست طرف مقابل سُر می‌خورد؟
ارتباطات غیرکلامی هم‌چون درست دست دادن  و ایجاد ارتباط چشمی مناسب را تمرین کنید تا بعدا کاری انجام ندهید که به تاثیر اولیه‌تان آسیب وارد کند.

 

توصیه‌ی 4) رفتارتان را بررسی کنید
آیا در برخورد اول با دیگران، لبخند می‌زنید؟
حتی اگر سرتان شلوغ باشد و ذهن‌تان درگیر کارهای دیگری باشد، باز هم این کار را انجام می‌دهید؟
آیا روی آن شخص تمرکز می‌کنید و توجه کاملی به او دارید؟

اگر این‌طور نیست، احتمال دارد به تاثیر اولیه‌تان آسیب بزنید.

 

و مخلص کلام؛
مدیریت تصویر کمک می‌کند تقریبا در هر موقعیتی، اعتمادبه‌نفس و اطمینان را در خودتان به نمایش بگذارید.

پس اگر زمان کافی صرف کرده و تصویری که در ذهن دیگران ایجاد می‌کنید را مدیریت کنید، بزرگترین گام را برای ایجاد تاثیر اولیه‌ی مثبت برداشته‌اید.

فراموش نکنید که تاثیر اولیه، طی سه تا پنج ثانیه‌ی نخست شکل می‌گیرد و همین چند ثانیه کافی است تا شما را به هدفی که از ملاقات‌تان دارید برساند و یا دور کند.

اکنون آن فهرستی که گفته شد را روی برگه‌ی کاغذی بنویسید.
بعد هم آنچه نوشته‌اید را با نکته‌هایی که در بالا ذکر شدند مطابقت دهید و ببینید کدام رفتارها یا شیوه‌ها به نفع‌تان عمل می‌کنند و باعث می‌شوند تاثیر اولیه‌ی بهتری از خود ارائه دهید و کدام‌ها مضر هستند و باعث می‌شوند برخوردی که در مثال اول مقاله گفته شد با شما بشود.

آنهایی که مثبت هستند را حفظ و تقویت کنید؛ و آنها که منفی هستند را حذف کرده و یا درست‌شان کنید و در همین زمینه، شدیدا توصیه میکنیم محصول تصویرذهنی یک برنده از باب پراکتور را مشاهده کنید.