چرا مسئولیت پذیری پنهانترین صفت افراد موفق است؟
مسئولیتپذیری از جمله ویژگیهای شاخص توسعه یافتگی در هر جامعهای است. اگر تصور کنیم که افراد در جامعه مسئولیت هیچ کدام از کارهای خود را بر عهده نگیرند، سنگ روی سنگ بند نخواهد شد. بنابراین از جمله مهمترین ویژگیهای انسانی نیز شناخته میشود.
داشتن حس مسئولیتپذیری کافی نیست، بلکه باید این حس را به مرحلهی عمل رساند.از طریق مسئولیتپذیری است که رابطهی انسان با خود و محیط اطراف بهتر و بهتر خواهد شد. وقتی شخصی مسئولیت کارهای ریز و درشت خود را بر عهده میگیرد، از نظر ما فردی قابل اعتماد است، در مقابل این امکان که بتوان به فرد مسئولیتگریز اعتماد کرد، سختتر است.زیرا هیچ تضمینی در قبال اعتماد صورت گرفته وجود ندارد.
افرادی که مسئولیتپذیر هستند،ویژگیهای شاخصی را به خود اختصاص دادهاند:
- خودباوری در سطح بالا
- پذیرش شکست و تلاش برای جبران آن
- فعال و پویا
- قلبی مهربان و دلسوز
- انرژی بسیار بالا
- شجاع بودن (زیرا از خود و عمل خود مطمئن هستند)
- انعطافپذیر بودن
- برنامهریزی دقیق برای اهداف تعیین شدهی خود
- با فکر عمل کردن
ــــ فواید باورنکردنی مسئولیت پذیری در زندگی ــــ
اگر شما جزء افرادی هستید که مسئولیتپذیری را در ابتدای لیست اخلاقیات خود قرار میدهید، باید بگوییم این عمل شما آثاری بسیار سودمند برای شما به ارمغان خواهد آورد.
» بیشتر تلاش خواهید کرد
وقتی شما یک فرد مسئولیتپذیر هستید، پیوسته در حال تلاش و کوشش هستید، این حس شیرین فعالیت در شما شعلهور میماند و با هر عملی که انجام میدهید به هیچ عنوان فروکش نمیکند، در این راستا از بیکاری گریزان هستید و سر تا پای شما شوق و انرژی جهت فعالیت بیشتر موج میزند.
« مدام باید فعالیت داشت»
» احساس شادی مضاعف خواهید داشت
شما به عنوان یک فرد مسئولیتپذیر همیشه احساس شادی خواهید کرد. فردی که مسئولیتپذیر است فعال و شاداب است، زیرا مدام در حال جنب و جوش است. این فعالیت در وی خستگی ایجاد نمیکند، برعکس، او را خوشحال میکند.
» امیدوارتر خواهید بود
انسانهایی که اهل پذیرش مسئولیت کارهای خود هستند، شوق و شعف بسیار زیادی دارند. این حس فقط به شادی ختم نمیشود، بلکه به امیدواری بسیار شیرینی منجر میشود. آنها از تلاشهایی که برای اهداف خود کردهاند احساس رضایت درونی دارند و این باعث میشود که پیوسته امید بسیار زیادی به آیندهی خود و اهداف والای خود داشته باشند.
افراد مسئولیتپذیر منتظر اتفاقات مثبت نیستند، منتظر قضا و قدر نیستند،آنها وقایع خوشحال کننده را خود به وجود میآورند، زیرا امیدوار هستند.
» تمایل به پیشرفت خواهید داشت
این گونه افراد میدانند که از رکود و انزوا طلبی سودی به دست نمیآید. هر چه بیشتر در جریان پیشرفت کار خود باشید، به دنبال رشد روحیهی تعالی خود هستید. وقتی فردی مسئولیتپذیر باشد هر روز یک گام به جلو حرکت میکند (و در این مقاله توضیح دادیم که چطور این فلسفهی بزرگترین موفقیتهای دنیاست) قدرت اطمینانی فوقالعاده به خود و هدف خود دارد، در صورت شکست، دوباره آغازی پرقدرت خواهد داشت.
» حقوق دیگران را رعایت خواهید کرد
فردی که مسئولیتپذیری را در خود پرورش داده، نه تنها نسبت به کار خود بلکه نسبت به حقوق دیگران احساس مسئولیت میکند. خود را متعهد میداند که در راستای رسیدن به اهدافش، هرگز ظلمی را به کسی روا ندارد.
همانقدر که مسئولیتپذیری برای شخص فواید بسیاری را دارد، عدم رعایت آن برای شخص و جامعه زیان بار خواهد بود.
از جمله مهمترین مشکلاتی که در پی عدم پذیرش مسئولیت به وجود میآید، پایین آمدن فعالیت است. از جمله لوازم اصلی پیشرفت در هر جامعهای انجام فعالیتهای مفید است، اگر تلاشی و کوششی صورت نگیرد، انجام امور با مشکلات مهمی رو به رو خواهد شد.
این وضعیت باعث میشود که کارها با سختی و دشواری صورت گیرد، زیرا نه تنها فعالیتی صورت نمیگیرد، بلکه کسی مسئولیت کارها را نیز برعهده نخواهد گرفت.
وقتی که فردی مسئولیت کاری را بر عهده نمیگیرد، از سوی دیگران سرزنش و تحقیر میشود، این کار باعث میشود احساس پوچی در فرد ایجاد شود، زیرا از قبول نتیجهی کار خود سر باز زده است.
وقتی فردی مسئولیت زندگی کاری و شخصی خود را نمیپذیرد، در ادارهی امور خود وابسته به دیگران است؛ باعث میشود تا احساس سرخوردگی به او دست دهد.
مسلماً فردی که مسئولیتپذیر نیست، مدام در حال نزاع است؛ نزاع با خود، زندگی کاری، زندگی شخصی. مشقات زیادی در روند کارهای او وجود دارد. انجام دادن کارها برایش دشوار است، زیرا ترس نیز به عنوان یک چاشنی اساسی در زندگی وی تبدیل شده است.
» مسئولیت پذیری یاد گرفتنی است
مسئولیتپذیر بودن و مسئولیتگریزی ارثی نیست. همه با آموزش درست و غلط به وجود میآید. باید بتوانیم فرد را از کودکی با این مسائل آشنا سازیم، بنابراین پایه و اساس آن به خانواده بازمیگردد، مرحلهی بعد آموزش در محیطهای آموزشی است، که متأسفانه آن طور که باید به آن پرداخته نمیشود.
هر چقدر افراد سن پایینتری داشته باشند در مقابل یادگیری اصول اخلاقی مقاومت کمتری از خود نشان میدهند. مسئولیتگریزی یک رفتار ناشایست اخلاقی است که فرد به دلیل عدم آموزش و یا آموزش غلط آن را فرا گرفته است. ممکن است از مسائل کوچک آغاز کرده باشد و هر چه بزرگتر شده مسائل بزرگتر را درگیر این موضوع کرده است.
افراد بزرگسالی که مسئولیتپذیر نیستند را میتوان یاری داد، اگر در اداره فردی مسئولیتپذیر نیست، وظیفهی مدیران است تا با برگزاری کلاسهای آموزشی و تمرین این روحیه را در افراد به وجود آورند.
اگر دانشآموزی در کلاس درس مسئولیت درس نخواندن، انجام ندادن تکالیف و یا هر کار نادرست خود را گردن زمین و زمان میاندازد، حقیقتاً وظیفهی مدرسه و کادر آموزشی آن است تا سعی کنند این اخلاق ناپسند را در دانشآموزان، از طریق آموزش صحیح رفع کند. در این بین، نقش خانواده را نباید دست کم گرفت.
قدرت آموزش و یادگیری را نباید دست کم گرفت. انسان، انسانیت خود را به مدد یادگیری باز مییابد. یادگیری طیف بسیار وسیعی را در بر میگیرد. اگر بازتابهای طیفی نوزاد را که سهم بسیار اندکی از زندگی وی را تشکیل میدهد کنار بگذاریم، به جرأت میتوانیم بگوییم که انسان بدون یادگیری، موجودی غیرقابل تعریف خواهد بود.
بنابراین از هر سنی، در هر شرایط و موقعیتی میتوان رفتارهای ناپسند را از بین برد و اخلاقیات را فراگرفت. خواست و تمایل خود فرد را نیز در این دایره نباید فراموش کرد. ایجاد انگیزه در فرد یادگیرنده، از خود مراحل یادگیری مهمتر است؛ زیرا تا فرد خودش نخواهد نمیتوان مسائلی چون مسئولیتپذیری(یک صفت اخلاقی فوقالعاده) را به وی آموزش داد.
افزایش دانش، به وضوح مسئولیت را افزایش میدهد.
نیکولاس بلومبرگر
در همین زمینه بخوانید: